زنجیره ارزش و نحوه استفاده در کسب و کار
هر کسب و کاری برای موفقیت در بازار نیاز دارد تا بتواند به مخاطبان خود ارزشی ارائه دهد که به میزان کافی برای آنها جذاب باشد و انگیزه دهنده باشد تا خدمات یا محصولات شما را خریداری کنند. بنابراین، برای ساخت یک مدل کسب و کار موفق، باید از ابتدا به این مورد توجه کنید و در نظر داشته باشید که این مسئله باید در همه جنبههای کسب و کار مورد توجه قرار گیرد.
ارزشی که یک کسب و کار برای مشتریان خود ارائه میدهد، میتواند به عنوان یک عامل برتری نسبی در مقابل رقبا باشد. بنابراین، برای شناسایی ارزش ارائه شده توسط کسب و کار خود، باید بازار هدف خود را به خوبی تحلیل کنید و نیازهای مشتریان خود را به خوبی درک کنید. بر اساس این نیازها، باید خدمات و محصولات خود را طراحی کنید و در نهایت، باید این ارزش را به مخاطبان خود ارائه دهید.
تحلیل زنجیره ارزش کسب و کار، به شما کمک میکند تا بهتر بفهمید که چگونه میتوانید ارزشی برای مشتریان خود ایجاد کنید. این تحلیل شامل شناسایی فرآیندهایی است که در طول زنجیره تولید و عرضه خدمات یا محصولات شما اتفاق میافتد. با تحلیل این فرآیندها، میتوانید به بهترین روشهای ارائه خدمات یا محصولات خود به مشتریان خود دست پیدا کنید و بهبودهای لازم را در این زنجیره اعمال کنید. به علاوه، این تحلیل به شما کمک میکند تا هزینههای تولید و عرضه را کاهش داده و به دست آوردن سود بیشتر کمک میکند.
در کل، برای ساختن یک مدل کسب و کار موفق، شناسایی و ارائه ارزش برای مشتریان ضروری است. تحلیل زنجیره ارزش کسب و کار، به شما کمک میکند تا به این هدف دست یابید و از طریق بهبود فرآیندهای خود، به مشتریان خود ارزش بیشتری ارائه دهید.
ارزش آفرینی در کسب و کار
پیش از انکه بخواهیم به بررسی مفهوم ارزش آفرینی در یک کسب و کار سایبری بپردازیم، لازم است که با واژه ارزش بهتر آشنا شویم. ارزش (Value)، در فرهنگ نامه دهخدا این گونه معنی شده است : اسم مصدر ارزیدن. بهاء. قدر. برازندگی. شایستگی. اعتبار
زمانیکه میگوییم ارزش یک محصول، صد هزار تومان است، بدین معنی است که میارزد برای بدست آوردن آن، صد هزار تومان هزینه پرداخت شود. برای ارزش آفرینی باید نسبت به نیاز مخاطب آگاهی داشت و متناسب با آن اقدام به ارائه محصول یا خدمات نمود. بنابراین، ارزش آفرینی در کسب و کار یعنی با هزینهای که مشتری پیش از این میپرداخته، نیازش در سطح بهتری تامین شود، یا همان نیاز با هزینه کمتر تامین شود.
در واقع، ارزش آفرینی در کسب و کار به معنای ایجاد ارزش برای مشتریان و ایجاد تفاوت بین کسب و کار شما و رقبای شما است. این به معنای ارائه خدمات و محصولاتی است که به نیازهای مشتریان کمک کنند و به آنها ارزش افزوده ایجاد کنند.
به طور مثال، اگر شما یک کسب و کار سایبری دارید که خدمات طراحی وب سایت ارائه میدهد، باید به نیازهای مشتریان خود توجه کنید و خدماتی را ارائه دهید که به آنها کمک کند تا یک وب سایت با کیفیت و حرفهای داشته باشند. مثلاً، اگر مشتریان شما به دنبال یک وب سایتی هستند که قابلیت پاسخگویی بهتری را داشته باشد، شما میتوانید خدمات بهینهسازی وب سایت را به آنها ارائه دهید تا بهترین تجربه کاربری را برایشان ایجاد کنید.
همچنین، ارزش آفرینی در کسب و کار به معنای ارائه خدمات و محصولات با کیفیت و ارزان است. به عنوان مثال، اگر شما یک فروشگاه آنلاین دارید، میتوانید با ارائه قیمت مناسب و محصولات با کیفیت، مشتریان خود را جذب کنید و ارزش افزوده ایجاد کنید.
بنابراین، برای ایجاد ارزش آفرینی در کسب و کار سایبری، باید با توجه به نیازهای مشتریان، خدمات و محصولاتی ارائه داد که به آنها کمک کند و ارزش افزوده ایجاد کند. همچنین، با ارائه خدمات و محصولات با کیفیت و قیمت مناسب، میتوانید رقبای خود را شکست دهید و به مشتریان خود ارزش بیشتری ارائه دهید.
برای مثال، فرض کنید یک شرکت گوشی موبایل تولید میکند. ارزش اولیه گوشی، تمام قطعات و مواد اولیه ای است که برای تولید آن مورد استفاده قرار میگیرد. اما در فرآیند تولید، شرکت به گوشی امکانات دیگری مانند دوربین بیشتر، حافظه بیشتر و سیستم عامل بهروز رسانی شده اضافه میکند. این عوامل، ارزش افزوده گوشی موبایل را افزایش میدهند و موجب میشوند مشتریان بیشتری برای خرید آن جذب شوند.
بنابراین، ارزش افزوده به معنای افزایش ارزش یک محصول یا خدمت نسبت به مراحل قبلی تولید یا ارائه آن است. این ارزش میتواند به دلیل اضافه کردن ویژگیهای جدید، بهبود فرآیند تولید، کیفیت بهتر و یا هر عامل دیگری که موجب افزایش ارزش محصول یا خدمت شود، ایجاد شود.
یکی از راهکارهای شرکت تویوتا برای افزایش ارزش افزوده، اضافه کردن ویژگیهای جدید به خودروها است. به عنوان مثال، شرکت تویوتا خودروهایی با سیستمهای ایمنی پیشرفته مانند سیستم هشدار تصادف، سیستم کنترل پایداری و سیستم ترمز ضد قفل (ABS) تجهیز میکند. همچنین، اضافه کردن فناوریهای نوین مانند سیستم هایبریدی و الکتریکی، نیز میتواند ارزش افزوده خودرو را افزایش دهد.
علاوه بر اضافه کردن ویژگیهای جدید، شرکت تویوتا در تلاش برای بهبود فرآیند تولید خود است. این اقدام میتواند به کاهش هزینههای تولید و افزایش کیفیت محصولات منجر شود. برای مثال، شرکت تویوتا از روش تولید فرآیندی که با نام “تولید خودرو با کیفیت” شناخته میشود، استفاده میکند. این روش، بر اساس اصولی مانند توانایی انجام کارهای پیشرفته، ارتقای کارایی و کاهش هزینهها طراحی شده است.
همچنین، شرکت تویوتا به دنبال ایجاد روابط بلندمدت با مشتریان خود است. این روابط، شامل خدمات پس از فروش، نگهداری و تعمیرات خودروها و ارائه خدمات مرتبط با خودرو مانند بیمه و پشتیبانی فنی است. این خدمات، میتوانند به افزایش رضایت مشتری و ارزش افزوده محصولات تویوتا منجر شوند.
بنابراین، شرکت تویوتا به منظور افزایش ارزش افزوده خودروهای خود، از استراتژیهای متعددی استفاده میکند که شامل اضافه کردن ویژگیهای جدید، بهبود فرآیند تولید و ایجاد روابط بلندمدت با مشتریان میباشد.
ارزش آفرینی پایدار چیست
پایداری (Sustainability)، در ارزش آفرینی به معنای خلق یک زنجیره ارزش مستدام است. به عبارت دیگر، این مفهوم به ایجاد ارزش برای ذینفعان مختلف، از جمله مشتریان، محیط زیست و جامعه در کنار ارزش اقتصادی، توجه دارد. این بدین معناست که یک کسب و کار پایدار نباید فقط به منافع خودش فکر کند، بلکه باید به تأمین نیازهای ذینفعان خود، بهبود کیفیت زندگی آنها، به حفاظت از محیط زیست و به رشد اقتصادی همزمان بپردازد.
در ارزش آفرینی پایدار در یک کسب و کار اینترنتی، کارایی کوتاه مدت نباید هدف باشد، بلکه باید در میانمدت و بلندمدت همچنان ارزشمند باشد. به عنوان مثال، یک کسب و کار پایدار باید به این فکر کند که چگونه میتواند رشد پایداری را حفظ کند و بهرهوری منابع را افزایش دهد.
به علاوه، یک کسب و کار سایبری پایدار نباید تنها به منافع ذینفعان و مالکان خود فکر کند، بلکه باید منافع بلندمدت مشتریان، مخاطبان و جامعه را نیز در نظر بگیرد. مثلاً، یک کسب و کار پایدار باید تلاش کند تا محصولات خود را با استفاده از فناوریهای پایدار تولید کند و در عین حال، بهبود کیفیت زندگی مشتریان خود را همراه با حفظ محیط زیست، تأمین کند.
در نهایت، یک کسب و کار پایدار باید دارای یک دید با افق مکانی و زمانی در گستردهترین حالت ممکن باشد، به این معنا که باید به تأمین نیازهای جامعه در سطح جهانی فکر کند و در طراحی و تولید محصولات خود، به مسائل جهانی مانند تغییرات اقلیمی و کاهش انحرافات اقتصادی توجه داشته باشد.
یکی از رویکردهای این شرکت برای ارزش آفرینی پایدار، ایجاد یک دوره زمانی طولانی برای استفاده از لباسهایش است. با فروش لباسهای با کیفیت بالا و با دوام، Patagonia به مشتریان خود این اطمینان را میدهد که محصولاتی را خریداری کردهاند که برای مدت طولانیتری میتوانند از آنها استفاده کنند. همچنین، این شرکت در خرید مواد اولیه برای تولید لباسهای خود، به محیط زیست توجه دارد و از موادی استفاده میکند که به محیط زیست آسیب کمتری وارد میکنند.
Patagonia همچنین به منظور ترویج محیط زیست، برنامههای آموزشی و اطلاعرسانی را برای مشتریان خود ارائه میدهد. این برنامهها شامل آموزشهایی در زمینه محیط زیست، کاهش پسماندها و کاهش تاثیرات منفی بر طبیعت هستند. همچنین، Patagonia برای حمایت از حفاظت از محیط زیست، پولی را به این منظور اختصاص میدهد و با سازمانهای محیط زیستی همکاری میکند. در نتیجه، با این رویکردهای پایدار و توجه به محیط زیست، Patagonia به یک شرکت پایدار و مسئولیتپذیر تبدیل شده است و همچنان موفقیت خود را در بازار حفظ کرده است.
آشنایی با زنجیره ارزش
زنجیره ارزش (Value Chain)، ابزاری کلاسیک برای تحلیل کسب و کار است، که نخستین بار توسط مایکل پورتر (Michael Porter)، در کتاب مزیت رقابتی (Competitive Advantage) مطرح گردید. پورتر معتقد است، زمانیکه میخواهیم موقعیت یک کسب و کار را با سایر رقبای آن مورد سنجش قرار دهیم. نمیتوانیم تمامی کسب و کار را به صورت یک واحد در نظر بگیریم. بلکه باید کسب و کار را به اجزای تشکیل دهنده آن تقسیمبندی کرد. سپس بررسی نمود که هر جزء چه میزان ارزش خلق کرده است.
بنابراین، زنجیره ارزش به مجموعه فعالیتهایی گفته میشود که یک کسب و کار را از زمان تأمین مواد اولیه تا تحویل محصولات یا خدمات به مشتریان، بهرهوری و ارزش افزوده را فراهم میکند. در واقع، زنجیره ارزش شامل همه فعالیتهایی است که برای تولید و ارائه محصولات یا خدمات موردنیاز است. زنجیره ارزش به دو بخش اصلی تقسیم میشود:
- زنجیره ارزش اصلی
- زنجیره ارزش فرعی
زنجیره ارزش اصلی شامل فعالیتهایی است که مستقیماً به تولید و ارائه محصولات یا خدمات مرتبط هستند. این فعالیتها شامل تأمین مواد اولیه، تحقیق و توسعه، طراحی، تولید، بازاریابی، فروش و خدمات پس از فروش محصولات یا خدمات هستند.
زنجیره ارزش فرعی نیز شامل فعالیتهایی است که به طور غیرمستقیم به تولید و ارائه محصولات یا خدمات مرتبط هستند، مانند خرید مواد اولیه، تأمین منابع انسانی، حمل و نقل، زیرساختهای فنی و نگهداری و تعمیرات.
بهطور کلی، زنجیره ارزش به عنوان یک مدل تحلیلی، به کسب و کارها کمک میکند تا فعالیتهای خود را بررسی و بهینهسازی کنند و ارزش افزوده را افزایش دهند. با بررسی زنجیره ارزش، کسب و کارها میتوانند فعالیتهایی را که ارزش افزوده کمتری دارند، به حداقل برسانند و به فعالیتهایی که به ارزش افزوده بیشتری منجر میشوند، تمرکز کنند. این کار به کسب و کارها کمک میکند تا با افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها، رقابتپذیری خود را افزایش دهند و در نهایت به سود بیشتری دست یابند.
یک راه حل مناسب برای بهبود ارزشآفرینی در یک کسب و کار، تمرکز تنها بر روی بخشهایی است که در آنها تبحر دارید. سپس، بخشهایی که در آنها تخصص کافی ندارید و دچار ضعف در عملکرد هستند، برونسپاری شوند.
علاوه بر این، اپل با استفاده از شبکهی توزیعی گسترده خود، محصولات خود را به سراسر جهان عرضه کرده و با ارائه خدمات پس از فروش با کیفیت، اعتماد مشتریان را جلب کرده است. اپل همچنین با برقراری روابط موثر با تأمین کنندگان خود، مواد اولیه با کیفیت و با قیمت مناسب تأمین کرده و به همین ترتیب هزینههای خود را کاهش داده است. به این ترتیب، اپل با بهرهگیری از زنجیره ارزش بهینه، توانسته است به یکی از برترین شرکتهای فناوری و الکترونیک مصرفی در جهان تبدیل شود.
از سوی دیگر، کنترل کیفیت (Quality control)، به دنبال ایجاد اطمینان از کیفیت محصول یا خدمات نهایی است، به این معنی که آیا محصول یا خدمات الزامات مشتری را برآورده میکند یا خیر. در این فرآیند، معیارهای تعیین شده در محصول نهایی بررسی میشوند و هدف اصلی آن، اطمینان از کیفیت نهایی محصول یا خدمات است. کنترل کیفیت در فرایند تولید و ارائه محصول یا خدمات دخالت دارد و به منظور بهبود کیفیت، تغییراتی در فرآیند تولید وجود دارد.
در کل، تضمین کیفیت بر روی فعالیتهای صحیح و به روش صحیح تمرکز دارد، در حالیکه کنترل کیفیت به دنبال اطمینان از کیفیت نهایی محصول یا خدمات است و در فرایند تولید و ارائه دخالت دارد.
زنجیره ارزش کسب و کار اینترنتی
زنجیره ارزش میتواند به شما در ترسیم اجزای کسب و کار کمک کند. سپس میتوانید به بررسی هر کدام از اجزاء بر اساس میزان ارزش خلق شده، مجزاً پرداخته و تحلیل نمایید.
در این تحلیل، ابتدا با مشخص کردن تواناییهای تخصصی برای تولید محصول، شروع میکنید. سپس به بررسی نحوه توسعه محصول، بازاریابی و فروش محصول میپردازید. به عنوان مثال، برای یک کسب و کار اینترنتی، زنجیره ارزش میتواند شامل مراحل زیر باشد:
در عمل، نگاشت فرایند به شکلی تصویری یک نمودار فرایند ایجاد میکند که در آن از نمادها و علائم خاصی برای نمایش مراحل فرایند و ارتباطات بین آنها استفاده میشود. به عنوان مثال، میتوان از نمادهایی مانند مستطیل، دایره، رومبوس و فلش برای نمایش عملیات، تصمیمات، موانع و جریانهای اطلاعاتی استفاده کرد.
هدف از نگاشت فرایند، بهبود فرایند کاری و افزایش بهرهوری است. با تصویر کشیدن فرایند کاری، میتوان مسیرهای گره خورده و مشکلات را شناسایی کرد و به راحتی اقدام به بهبود آنها کرد. همچنین، با استفاده از گاشت فرایند، میتوان به کارکنان آموزش داد که چگونه فرایند کاری را به بهترین شکل انجام دهند و مشکلات را بهتر درک کنند.
زمانیکه فعالیتهای کسب و کار را به صورت خطی مرور و بررسی میکنید، در حال انجام نگاشت فرایند هستید. پس از تایید فرایند کسب و کار، سوالات زیر را از خود بپرسید :
- محصول شما در مورد چیست؟
- تواناییهای تخصصی شما در تولید محصول چیست؟
- چگونه از قبال تولید محصول سود خواهید برد؟
- چگونه به مخاطبان خود دسترسی خواهید داشت؟
- چگونه در طول راه بازخورد دریافت کرده و پیشرفت خواهید کرد؟
ثبت نام
با ثبت نام به عنوان کاربر ویژه، علاوه بر دسترسی به این مطلب، میتوانید به سایر مباحث مربوط به کارآفرینی دسترسی پیدا کنید.
- کارآفرین سایبر کیست و چه فعالیتی میکند
- کسب و کار سایبری دارای چه مزایای کلیدی است
- برنامه ریزی کسب و کار سایبری و نقشه راه
- طرح کسب و کار سایبری و جزئیات طرح تجاری
- راه اندازی استارت آپ یا کسب و کار آنلاین نوپا
- امور مالی کسب و کار سایبری و مدیریت مالی
- فریلنسر کیست و فریلنسینگ چیست ؟
- فریلنسینگ موفق با حذف باورهای محدودکننده
- تولید محتوا : انتخاب بهترین نوع محتوا
- پادکست سازی : از فایل صوتی تا گفتگوی صوتی
- وبینار و سمینار آنلاین : از طراحی تا اجرا
- فروشگاه اینترنتی چیست : دنیای خرید آنلاین
- ایده استارتاپ دیجیتال و توسعه کسب و کار
- نرمافزارهای کاربردی برای کارآفرینان اینترنتی
- چگونه یک کسب و کار اینترنتی موفق میشود
- بازاریابی آنلاین و اهمیت آن در دنیای کسب و کار
- استراتژی محتوا : راهبرد ایجاد محتوای موثر
- اهمیت امنیت در کسب و کارهای الکترونیکی
- آشنایی با قوانین حاکم بر کسب و کار اینترنتی
- برند سازی : اساس موفقیت کسب و کار اینترنتی
- زنجیره ارزش و نحوه استفاده در کسب و کار
- تأثیر مقیاس پذیری بر رشد و توسعه کسب و کار
- مزایای استفاده از تیم مجازی در کسب و کار
- راهاندازی کسب و کار بین المللی آنلاین
دیدگاهتان را بنویسید